Cây rau ngót, còn được gọi là bồ ngót, bù ngót hay hắc diện thần (tên tiếng Trung), có tên khoa học là Sauropus androgynus (L.) Merr. và thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Trước đây, cây này từng được xác định là Phyllanthus elegans Wall.
Xem thêm: Cây Diếp Cá: Tác Dụng Lợi Tiểu và Cách Sử Dụng Hiệu Quả Cho Sức Khỏe
Sơ lược về cây rau ngót
Cây rau ngót là một loại cây thuốc nam nhỏ, nhẵn, có thể cao tới 1,50-2m. Tuy nhiên, do thường xuyên bị hái lá, cây thường chỉ cao từ 0,90-1m.
- Thân: Vỏ thân cây có màu xanh lục, sau đó chuyển sang màu nâu nhạt.
- Lá: Lá mọc so le, dài từ 4-6cm và rộng từ 15-30mm. Cuống lá rất ngắn (1-2mm) và có hai lá kèm nhỏ. Phiến lá có hình trứng dài hoặc bầu dục với mép nguyên.
- Hoa: Hoa đực mọc ở kẽ lá thành xim đơn ở phía dưới, trong khi hoa cái nằm ở phía trên. Quả của cây rau ngót có hình cầu và hạt có vân nhỏ.
Thành phần hóa học
Hoạt chất chính trong rau ngót chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số thành phần dinh dưỡng đã được biết đến:
- Chất dinh dưỡng: Rau ngót chứa khoảng 5,3% protit, 3,4% gluxit và 2,4% tro. Trong đó, hàm lượng canxi đạt 169mg%, photpho 64,5mg%, và vitamin C lên tới 185mg%.
- Axit amin: Trong 100g rau ngót có các axit amin cần thiết như:
- Lysin: 0,16g
- Metionin: 0,13g
- Tryptophan: 0,05g
- Phenylalanin: 0,25g
- Treonin: 0,34g
- Valin: 0,17g
- Leucine: 0,24g
- Isoleucine: 0,17g
Cây rau sắng gần giống với rau ngót nhưng có hàm lượng protit cao hơn (6,5%).
Công dụng và liều dùng
Ngoài việc được sử dụng để nấu canh ngon miệng, lá rau ngót còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc chữa trị một số bệnh:
Chữa sót nhau
Cách thực hiện:
- Hái khoảng 40g lá rau ngót.
- Rửa sạch và giã nát.
- Thêm một ít nước đã đun sôi để nguội vào và vắt lấy khoảng 100ml nước.
- Chia làm hai lần uống cách nhau 10 phút. Sau khoảng 15-20 phút sẽ giúp nhau ra.
Một số người cũng cho biết phương pháp này hiệu quả trong việc chữa chậm kính (theo Đỗ Tất Lợi).
Chữa tưa lưỡi
Cách thực hiện:
- Giã khoảng 5-10g lá rau ngót tươi.
- Vắt lấy nước và thấm vào bông để đánh lên lưỡi, lợi và vòm miệng của trẻ em. Chỉ sau hai ngày trẻ sẽ bú được bình thường.
Chữa hóc
Cách thực hiện:
- Giã cây tươi và vắt lấy nước để ngậm.
Cây rau ngót không chỉ là một loại thực phẩm bổ dưỡng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Sử dụng đúng cách sẽ giúp phát huy tối đa công dụng của loại cây này trong việc chăm sóc sức khỏe gia đình. Góc Thực Dưỡng cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết. Xin chúc cho bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe và an vui trong cuộc sống!